Rodrigo Duterte
Rodrigo Roa Duterte (d. 28 Mart 1945), Filipinli avukat ve siyasetçidir. 2016'dan 2022'ye kadar Filipinler'in 16. Cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. "Digong" lakabıyla da tanınır. Sert ve tartışmalı politikalarıyla bilinir.
Erken Yaşamı ve Eğitimi
Rodrigo Duterte, 28 Mart 1945'te Maasin'de doğdu. Babası Vicente Duterte avukat ve annesi Soledad Roa Duterte öğretmendi. Siyasi bir aileden geliyordu; babası Davao Valisi olarak görev yapmıştı.
Duterte, lise eğitimini Ateneo de Davao Üniversitesi'nde tamamladı. Daha sonra San Beda Üniversitesi'nde hukuk okudu ve 1972'de mezun oldu.
Siyasi Kariyeri
- Davao Şehri'nde Savcı: Hukuk eğitimini tamamladıktan sonra Davao Şehri'nde savcı olarak çalıştı.
- Davao Şehri Belediye Başkanı: Duterte, 1988'den 1998'e, 2001'den 2010'a ve 2013'ten 2016'ya kadar toplamda yedi dönem Davao Şehri Belediye Başkanı olarak görev yaptı. Bu dönemde suçla mücadeledeki sert yöntemleri ve şehirdeki güvenlik önlemlerini artırmasıyla tanındı. "Davao Ölüm Mangası" iddiaları sık sık gündeme geldi.
- Filipinler Cumhurbaşkanlığı:
- 2016 Seçimleri: Duterte, 2016 Filipinler Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandı. Kampanyası sırasında suçla mücadeleye odaklandı ve uyuşturucu ticaretini sona erdireceğine söz verdi.
- Uyuşturucuyla Savaş: Cumhurbaşkanlığı döneminde başlattığı "Uyuşturucuyla Savaş" politikası uluslararası alanda büyük tartışmalara yol açtı. Bu operasyonlarda binlerce kişi öldürüldü ve insan hakları örgütleri tarafından sert bir şekilde eleştirildi.
- Dış Politika: Duterte döneminde Filipinler'in dış politikası önemli değişiklikler gösterdi. ABD ile olan geleneksel ittifakı sorguladı ve Çin ile daha yakın ilişkiler kurmaya çalıştı. Güney Çin Denizi'ndeki anlaşmazlıklar ve uluslararası hukuk konularında farklı yaklaşımlar sergiledi.
- İç Politika: Duterte hükümeti, altyapı projelerine büyük yatırımlar yaptı ("Build, Build, Build" programı) ve ekonomik büyümeyi teşvik etmeye çalıştı. Ancak, insan hakları ihlalleri, basın özgürlüğü üzerindeki baskılar ve muhalefete yönelik sert tutumu eleştirilere neden oldu.
- COVID-19 Pandemisi: Duterte'nin COVID-19 pandemisine karşı aldığı önlemler de tartışma yarattı. Sıkı karantinalar uygulandı ve aşı kampanyaları başlatıldı.
Tartışmalar ve Eleştiriler
- İnsan Hakları İhlalleri: Duterte'nin "Uyuşturucuyla Savaş" politikası sırasında yaşanan yargısız infazlar ve polis şiddeti, uluslararası insan hakları örgütleri ve Birleşmiş Milletler tarafından defalarca eleştirildi.
- Sert Üslup ve Açıklamalar: Duterte'nin sık sık kullandığı sert ve kaba üslup, hem Filipinler'de hem de uluslararası alanda tepkilere yol açtı. Yaptığı bazı açıklamalar, diplomatik krizlere neden oldu.
- Basın Özgürlüğü: Duterte hükümeti döneminde, eleştirel yayın yapan medya kuruluşları üzerinde baskı uygulandığı iddiaları gündeme geldi.
- Uluslararası Ceza Mahkemesi: Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Duterte'nin "Uyuşturucuyla Savaş" politikasında işlenen suçlarla ilgili soruşturma başlattı. Filipinler, 2019'da UCM'den çekildi.
Kişisel Yaşamı
Rodrigo Duterte evli ve dört çocuk babasıdır. Eski eşi Elizabeth Zimmerman'dan olan çocukları Paolo, Sara ve Sebastian Duterte'dir. Partneri Honeylet Avanceña'dan Veronica adında bir kızı vardır.
Mirası
Rodrigo Duterte'nin cumhurbaşkanlığı dönemi, Filipinler tarihinde tartışmalı bir dönem olarak kayıtlara geçti. Destekçileri, suçla mücadeledeki başarısını ve altyapı yatırımlarını övgüyle karşılarken, eleştirmenleri insan hakları ihlalleri ve hukuk devleti ilkelerine aykırı politikaları nedeniyle sert bir şekilde eleştirdi. Mirası, uzun yıllar boyunca tartışılmaya devam edecek.